Wieś tatarska Bohoniki

Fot. Aleksandra Siemaszko-Skiendziul

Wieś Bohoniki nadał Tatarom król Jan III Sobieski na mocy przywileju z 1679 roku. Stały się one centrum okolicznych skupisk muzułmańskich. Wzniesiono tu drewniany meczet i założono mizar (cmentarz). Do dziś działa tu gmina muzułmańska.

Meczet

Świątynia w obecnym kształcie pochodzi z drugiej połowy XIX wieku. Jest to drewniana, niemal kwadratowa budowla o czterospadowym dachu z jednym minaretem sygnaturkowym zakończonym półksiężycem. Wnętrze meczetu podzielone jest na dwie części, większą przeznaczoną dla mężczyzn i mniejszą dla kobiet. Oddziela je drewniane przepierzenie z poziomą szczeliną, zasłoniętą przejrzystą firanką muślinową, pozwalającą obserwować z części kobiecej przebieg nabożeństwa. Oba pomieszczenia mają osobne wejścia ze wspólnego przedsionka z półkami na obuwie. Naprzeciwko meczetu, po drugiej stronie ulicy, znajduje się dom parafialny, a przed nim głaz narzutowy z tablicą upamiętniającą 300-lecie osadnictwa tatarskiego na tych terenach.

Mizar

Cmentarz muzułmański znajduje się na końcu wsi po lewej stronie, na wzniesieniu porośniętym lasem. Został założony w końcu XVIII wieku. Najstarsza odnotowana inskrypcja pochodzi z 1796 roku. Stare mogiły są obłożone po bokach kamieniami i mają dwa kamienie nagrobkowe: większy u głowy z zatartym już nieraz napisem, a mniejszy u stóp zmarłego. Nowsze mogiły przypominają swym wyglądem chrześcijańskie. Są to szlifowane i ciosane pomniki z różnego kamienia. U góry mają półksiężyc z gwiazdą i stylizowane wersety z Koranu. Najbardziej rzucającym się w oczy odstępstwem od islamu są znajdujące się na niektórych płytach zdjęcia zmarłych. We wschodniej części wsi, jadąc od mizaru w kierunku meczetu po prawej stronie, warto zwrócić uwagę na częściowo rozkopane wzgórze. Jest to pamiętający początki osadnictwa tatarskiego najstarszy cmentarz muzułmański w Bohonikach. Według lokalnej tradycji poprzedni meczet znajdował się obok tego mizaru, ale po pożarze nową świątynię zbudowano w obecnym miejscu.

(na podstawie: Roman Gembicki "Podlaski Szlak Tatarski")

Kontakt

Przewodniczący Zarządu Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej Bohoniki

Maciej Szczęsnowicz

Adres: ul. Głowackiego 13, 16-100 Sokółka

tel.: 667 037 691

Członkowie klastra w okolicy: